Transitie binnenstad

Binnensteden in Nederland veranderen in hoog tempo. Hoe zorgen we ervoor dat we een levendige en economisch vitale binnenstad houden? Dat is een vraag die overal in Nederland speelt. In Arnhem wordt de transitie van de binnenstad gecoördineerd vanuit een integraal uitvoeringsprogramma. PBA, VECA en de gemeente Arnhem hebben in 2023 in dit programma het eerste richtinggevende advies uitgewerkt voor de integrale transformatie van de binnenstad. Naast de ‘papieren’ kaders en handvatten is natuurlijk veel werk verricht met concrete casussen.
Daarnaast hechten wij grote waarde aan een belangrijke basisvoorwaarde voor een aantrekkelijke binnenstad, namelijk ‘schoon, heel en veilig’. Wij merken dat deze voorwaarde steeds meer onder druk staat, wat een negatieve invloed heeft op de beleving van inwoners, bezoeker en ondernemers. Wij hebben hierover meermaals onze zorgen geuit richting wethouder en gemeenteraad.

Succesvolle transformatie

Een succesvolle binnenstad vraagt om meer dan alleen de juiste functie in het juiste pand. Vanuit die gedachte is door PBA een transformatiemanager aangesteld die zowel faciliteert als coördineert en regisseert. Bijvoorbeeld in het Korenkwartier, waar samen met ondernemers en eigenaren wordt gekeken hoe de ‘dagfunctie’ hier een betere plek kan krijgen.

De transformatie van gebouwen is een belangrijke voorwaarde voor het realiseren van een toekomstbestendige binnenstad. Dat zie je bijvoorbeeld terug in de Walburgiskerk. Hierin hebben we samen met de eigenaar meegedacht en verschillende concepten uitgewerkt. Het heeft geleid tot de komst van stadsbrouwer Durs, waarmee de voormalige basiliek een nieuwe invulling krijgt en de binnenstad verder versterkt wordt.

Ook de voormalige Spar supermarkt op het Kleine Oord heeft een nieuwe invulling gekregen. De eigenaren van schoenenwinkel Barefoot hebben in samenspraak gekeken hoe het pand het beste aangepast kon worden. Het heeft geleid tot een prachtige nieuwe winkel in het hogere segment.

Tot slot kende 2023 de start van het 'makelaarsoverleg'. Samen kijken we naar ontwikkelingen en kansen in het commercieel vastgoed. Het overleg is vanaf de start zeer waardevol gebleken.

Onze binnenstad moet transformeren om de toekomst aan te kunnen. Dit betekent ook een verandering van functie of bestemming voor bepaalde gebouwen en plekken in de stad. Door tijdig en proactief in te spelen op die veranderingen kunnen we logische momenten aangrijpen om panden een andere functie te geven. Zo geven we vorm aan het toekomstbeeld dat we van de binnenstad hebben. Bijvoorbeeld als een winkel verhuist of een ondernemer stopt. Zo zijn we blij met de opening van de succesvolle onderneming Barefoot; een uniek schoeisel-concept. We hebben hen geholpen aan een grotere locatie voor haar winkel en magazijn in de voormalige Spar supermarkt aan het Kleine Oord. Of neem de realisatie van de lokale brouwerij Durs in de prachtige Walburgiskerk.

Robin van der Helm
transitiemanager

Digitwin: meten is weten

Jaren geleden gebruikten we ons onderbuikgevoel om aan te weten hoe druk het was. In 2017 zijn we begonnen met het tellen van unieke bezoekers via een tiental meetpunten in de stad. Hierdoor konden we al wat meer zeggen over aantallen bezoekers, maar we wilden meer. In 2023 is PBA, samen met partner VECA en de gemeente Arnhem in zee gegaan met Argeleo. Door de datagegevens van Digitwin hebben we nu veel meer inzicht in de bezoekers van de binnenstad. De data wordt vanzelfsprekend volledig privacy-proof aangeleverd.

Met Digitwin hebben we inzicht in bezoekersstromen en verblijftijd. De weermodule vertelt ons of het die dag heeft geregend en de data van de parkeergarages laat ons de bezettingsgraad zien. Trekt een bepaald evenement meer bezoek? Hoe komen mensen naar de binnenstad? Dankzij Digitwin weten we het. Door deze gegevens kunnen we gericht de marketing doen voor de binnenstad. Het dashboard is op hoofdlijnen beschikbaar voor alle ondernemers in de binnenstad. Leden van onze convenantpartners kunnen daarnaast meer specifieke informatie inzien. Op termijn levert Digitwin managementinfo aan de ondernemers in de binnenstad. Wanneer is het druk? Hoe lopen publieksstromen? Zodat je hier bijvoorbeeld je inkoop en personeelsplanning op aan kunt passen.

Buitenspel Gele Rijders Plein

Spelen zit in ons allemaal! Daarom is vanuit PBA het plan geïnitieerd om een route met speelplekken door de binnenstad te realiseren. De eerste speelplek, bij Rozet, werd in 2022 opgeleverd. Het idee ‘Buitenspel’ is daarna verwerkt in een visie die omarmd is door PBA, de gemeente Arnhem en andere betrokken partijen.

De volgende speelplaats komt op het Gele Rijdersplein. PBA heeft zich samen met het collectief Out Of Orbit hard gemaakt voor een echt Arnhems ontwerp. “Want”, aldus stuwende kracht Bart Lucassen: “het moet vooral niet standaard zijn. Dan kun je net zo goed een wipkip uit de catalogus bestellen.”

Kinderen uit de binnenstad konden een dag lang ‘proefspelen’. Hun ervaringen hebben geleid tot een voorlopig ontwerp: “De lieve lijn”. Met een maquette en een dikke presentatie hebben ze ons ervan overtuigd dat dit het moet worden. Op naar een definitief ontwerp en realisatie.

De binnenstad van Arnhem is van grote maatschappelijke en economische betekenis. Je vindt er winkels, horeca, kantoren, ondernemingen, culturele instellingen en natuurlijk bewoners, Maar de binnenstad verandert en ontwikkelt zich in fors tempo. Bij die transformatie is het belangrijk dat ondernemers samen met andere partners in PBA actief meesturen, zodat onze binnenstad in de toekomst ook aantrekkelijk blijft voor komende generaties. Op welke plek in de binnenstad past welke functie het beste? In 2023 hebben wij daar samen gericht acquisitie op gevoerd.

Chris Lanting
Real Workx

WijkGroenAgenda

Arnhem heeft een van de meest versteende binnensteden in Nederland. De afgelopen jaren is er al veel werk verricht om de binnenstad van Arnhem te vergroenen. Die plannen kregen afgelopen jaar een extra boost door het opstellen van een WijkGroenAgenda voor de binnenstad. Bewoners en ondernemers hebben voor de WijkGroenAgenda, die is opgezet door de gemeente Arnhem, aangegeven waar steen en verharding in de binnenstad verwijderd kan worden om plaats te maken voor planten en bomen. Vanuit PBA wordt de WijkGroenAgenda actief ondersteund.

Renovatie Rijnkade

De Rijnkade ondergaat een ingrijpende transformatie, wat uiteindelijk tot een fraai oevergebied van de Arnhemse binnenstad zal leiden. Maar tot die tijd kan de cruisescheepvaart tijdens de werkzaamheden niet aanmeren en zo haar gasten een bezoek aan de binnenstad aanbieden. De mogelijke alternatieve locatie is in gebruik genomen voor de opvangschepen voor vluchtelingen.

Wij hebben in september 2023 onze zorgen geuit richting het gemeentebestuur en zijn in gesprek gegaan met de verantwoordelijke wethouder. Want voor het toeristisch seizoen 2024 vallen er geen inkomsten te verwachten uit de riviercruisescheepvaart. Een groot gemis voor de Arnhemse ondernemers en werknemers! Wij hebben de gemeente dringend verzocht om tenminste gezamenlijk te kijken naar de kansen vanaf 2025 om de ‘witte vloot’ aantrekkelijke aanmeerfaciliteiten te bieden en zo de spin-off voor de stad terug te winnen en te behouden.